Braća Lumiere su ljudi čija su imena obavijena toliko legendi i priča da je vrlo teško shvatiti gdje je istina, a gdje fikcija. Ali pokušaćemo.
U oktobru 1862. godine, najstariji od braće, Lumiere Auguste Louis Marie Nicolas, rođen je u Besançonu. Rođen je od pronalazača Antoinea Lumierea, koji je zaradio malo bogatstvo u proizvodnji i prodaji fotografskih proizvoda.
Dve godine kasnije, u oktobru 1864, rođen je najmlađi od porodice Lumières, Louis Jean. Od djetinjstva, karakter i sklonosti dječaka bili su drugačiji. Tih i boležljiv, Louis je provodio mnogo vremena kod kuće sa svojim ocem, baveći se kreativnim poslom. Voleo je slikarstvo, skulpturu i muziku. Zatim je usvojio očevu strast prema izumu.
Sramežljiv i radoznao, Auguste je volio fotografiju i medicinu. Kasnije će se ne samo pridružiti očevom poslu, već će otvoriti i sopstvenu kliniku i farmakološku laboratoriju.
Početak fotografske karijere braće
Godine 1882. otac braće je kupio veliku parcelu u Lionu, na kojoj je sagradio fabriku za proizvodnju fotografskih ploča. Na samom početku svog rada, Antoine je skoro patilabankrot koji je izbjegnut zahvaljujući Louisu. Izumio je nove fotografske ploče, kvalitativno različite od prethodnih. Njegove Plave oznake dale su mu mogućnost da brzo fotografiše. Stara tehnologija emulzije bromida srebra učinila je fotografiranje izuzetno dugim.
Postepeno, Louis i Auguste Lumiere formirali su pravi tandem, gdje je svakome dodijeljena određena uloga. Inventivni Louis je bio zadužen za proizvodni proces, a Augusteu je dodijeljena uloga menadžera, što je odlično obavio.
Izum kinematografije
Konačno, 1889., moj otac je iz Pariza doneo novi izum Tomasa Edisona - kinetoskop sa kompletom od dvanaest malih filmova. Bila je to glomazna struktura koja vam je omogućavala da gledate filmove samo sami, gledajući kroz mali prozor u kućištu.
Na njegovoj osnovi, Lumiere Louis Jean kreirao je novi uređaj - kinematograf. Bio je to pravi prenosivi studio. Uređaj je omogućio snimanje, štampanje pozitiva i demonstriranje videa. Bilo je potrebno samo otvoriti vrata i postaviti jak izvor svjetlosti iza uređaja. Film je premješten i pokretna slika je stvorena na ekranu.
Zato bi bilo ispravno smatrati Edisona osnivačem kinematografije. Braća su prepoznala njegovu superiornost u pronalasku kinetoskopa i čak su mu platila otkupninu kada su prikazivali svoje filmove u SAD-u.
Vrijedi reći da su Lumière u početku smatrali da je fotografija glavni posao svojih života, te su se prema kinu odnosili s nekim prezirom i nisu ga doživljavali kaobudućnost. Uprkos tome, nastavili su da rade na tehnologiji, jer su bili biznismeni i nisu navikli da propuštaju, a bioskop je tek počeo da ulazi u modu.
Prema kazivanju savremenika, Louis i Auguste Lumiere su bili nerazdvojni, radili su petnaest sati dnevno, ali su se ipak sastajali svako jutro na doručku. Čak ni brak Augustea sa Margaret Winkler 1893. nije promijenio ništa u njihovoj vezi, a godinu dana kasnije Louis se oženio Margaretinom sestrom, Rose.
Prva projekcija
I tako su 28. decembra 1895. u Parizu, snimili Grand Café na Bulevaru kapucina 14 za trideset franaka dnevno, priredili prvu javnu filmsku predstavu na svijetu. Ulaznica je koštala jedan franak. Braća su u podrumu organizovala bioskopsku salu i jedan od njih je, okrećući ručicu kinematografa, projektovao sliku na belo platno. Inače, Louis je izmislio i perforiranje ivica filma.
Publika je mogla vidjeti prvih deset filmova braće Lumiere, svaki ne duži od minute. Suprotno uvriježenom mišljenju, čuveni “Dolazak voza u La Ciotat” nije bio među njima, jer se nije pojavio na ekranima sve do januara sljedeće godine.
Prvi filmovi
Broj slika prikazanih ove večeri uključivao je jedan od najpoznatijih filmova braće - "Izlazak radnika iz fabrike Lumiere". Postoje tri zvanično priznate verzije ovog filma, što govori o ozbiljnom i kreativnom pristupu braće procesu snimanja. Štaviše, sve tri verzije su biledemonstrirano javnosti, kako kažu novinski izvještaji.
Prema stručnjacima, sve tri verzije su snimljene istog dana, o čemu svjedoče osobenosti osvjetljenja i lokacija sjenki. Ovaj film se može smatrati prvim u istoriji kinematografije, jer je prvi put prikazan javnosti 22. marta 1895. godine na konferenciji francuskih fotografskih industrijalaca.
Na listi filmova prve filmske projekcije našla se i slika “Poprskana prskalica”, koja se može smatrati prvom komedijom postavljenom na scenu. Postoji verzija da je radnja filma preuzeta iz života. Tako je ismijavanje starog baštovana, koji je gazio na crijevo, volio mlađi brat Lumièresovih, Edward, koji je tragično poginuo u Prvom svjetskom ratu.
Uzgred, moguće je da je na platnu isti baštovan, jer braća nisu gubila vrijeme tražeći glumce za svoje filmove i u njih su uključili sve koji bi odgovarali toj ulozi: sluge, njihove radnike fabrika, njihova i tuđa djeca.
Na slici “Doručak bebe”, prikazanoj na današnji dan, učestvuje Augustova ćerka Andre. 1918. godine, u dobi od 24 godine, umrla bi od gripe.
Dalji razvoj kinematografije i fotografije
Prve noći, braća su prodala samo trideset pet karata. Ne mnogo, s obzirom na troškove, ali je interesovanje javnosti brzo raslo, filmske projekcije su postale redovne, a za tri meseca braća su zarađivala dve hiljade franaka po noći.
Da bi oživjeli atmosferu nemih filmova, Lumièresovi su počeli da pozivaju tapere: pijaniste i saksofoniste da prate projekciju filma muzičkim djelima,primjereno filmu.
Grand kafe postao je bioskop, a braća su poslala svoje projektioniste u Evropu da promovišu kinematografiju i snimaju nove zanimljive priče o svetskim atrakcijama i svetskim događajima, kao što je krunisanje Nikole II.
Sama braća su išla na turneju po Japanu, Indiji i Kini. A do 1903. godine kinoteka braće je već sadržavala više od dvije hiljade filmova. Nakon Drugog svjetskog rata, zbirka, uključujući prve filmove braće Lumiere, prešla je na Francusku akademiju nauka.
Louis nije radio samo na slici, već i na boji. Zahvaljujući njegovim izumima, do nas su došle fotografije u boji koje čuvaju dokumentarne dokaze o životu na prijelazu iz 19. u 20. vijek.
Odlazak iz kina
Auguste je prvi napustio zajednički porodični posao i ozbiljno se počeo baviti medicinom. Svoj posljednji film - "The Passion of Jesus" - Louis snimio je 1898. godine, a nakon toga se bavio isključivo proizvodnjom filmske opreme. Nekoliko godina kasnije prodao je patente i posvetio se istraživačkom radu u oblasti boja i trodimenzionalnog filma.
Fotografija i bioskop nisu jedina područja primjene talenata braće. U Prvom svjetskom ratu napravili su mnoge izume u oblasti medicine. Louis se ozbiljno bavio protetikom, a Auguste je izumio posebne obloge za zacjeljivanje opekotina i rana.
Louis je umro 6. juna 1948. u dobi od osamdeset tri godine. Auguste je umro 10. aprila 1954. u dobi od devedeset jedne godine.
Lumiere Institute
Godine 1975. ogromna fabrika Lumiere je skoro bilapotpuno uništena. Ostao je samo jedan hangar, isti onaj čuveni, iz kojeg su radnici izašli u prvom filmu braće. Vlasti su obratile pažnju na strukturu. Hangar se počeo smatrati istorijskim spomenikom i korišten je kao osnova za izgradnju velikog kompleksa posvećenog porodici Lumiere.
Ogromnu teritoriju na kojoj su se nekada nalazile fabričke zgrade sada zauzima Institut Lumiere. U njemu se održavaju festivali, kreativni sastanci i majstorski tečajevi, prikazuju se moderni filmovi talentiranih reditelja, kao i stari filmovi, uključujući „Dolazak voza na stanicu La Ciotat“. Kompleks uključuje muzej braće Lumiere, park, bioskop i školu Louis Lumiere. Institut je postao jedna od glavnih atrakcija Liona.
Lumiere Film Awards
U 2009. godini, u sklopu Filmskog festivala braće Lumiere, koji se održava svake godine u Lionu, Institut je ustanovio nagradu Lumiere. Dodjeljuje se ljudima koji su dali značajan doprinos razvoju svjetske kinematografije. Thierry Fremaux, direktor Instituta Lumiere, vjeruje da će s vremenom ova nagrada postati alternativa Nobelu u oblasti kinematografije.