Ne znaju svi po čemu je 24. maj poznat, ali je nemoguće ni zamisliti šta bi s nama bilo da se ovaj dan 863. godine pokazao potpuno drugačijim i da su kreatori pisanja napustili svoj rad.
Ko je stvorio slovensko pismo u 9. veku? Bili su to Ćirilo i Metodije, a ovaj događaj se dogodio upravo 24. maja 863. godine, koji je doveo do proslave jednog od najvažnijih događaja u istoriji čovečanstva. Sada su slovenski narodi mogli koristiti svoje pismo, a ne posuđivati jezike drugih naroda.
Tvorci slovenskog pisma - Ćirilo i Metodije?
Istorija razvoja slovenskog pisma nije tako "transparentna" kao što se na prvi pogled čini, postoje različita mišljenja o njegovim tvorcima. Zanimljiva je činjenica da je Ćiril, i pre nego što je počeo da radi na stvaranju slovenske azbuke, bio u Hersonezu (danas je to Krim), odakle je mogao da preuzme svete spise Jevanđelja ili Ps altira, koji već se u tom trenutku ispostavilo da je napisano upravo slovima slovenske abecede. Ova činjenica tjera čovjeka da se zapita: ko je stvorio slovensko pismo, da li su Ćirilo i Metodije zaista pisali azbuku ili su preuzeli gotovo djelo?
Međutim, osim činjenice da je Ćiril doneo gotovu azbuku iz Hersonesa, postoje i drugi dokazi da su tvorci slovenskog pisma bili drugi ljudi, koji su živeli mnogo pre Ćirila i Metodija.
Arapski izvori istorijskih događaja govore da su 23 godine pre nego što su Ćirilo i Metodije stvorili slovensko pismo, odnosno 40-ih godina IX veka, postojali kršteni ljudi koji su imali knjige napisane upravo na slovenskom jeziku. Postoji i još jedna ozbiljna činjenica koja dokazuje da je do nastanka slovenske pisanosti došlo i ranije od navedenog datuma. Suština je da je papa Lav IV imao diplomu izdatu pre 863. godine, koja se sastojala od slova slovenskog alfabeta, a ova figura je bila na prestolu u intervalu od 847. do 855. godine IX veka.
Još jedna, ali takođe važna činjenica dokazivanja drevnijeg porijekla slovenskog pisma leži u izjavi Katarine II, koja je za vrijeme svoje vladavine napisala da su Sloveni stariji narod nego što se obično vjeruje, i da su imali pismenost od prije Božića.
Dokaz o starini slovenskog jezika kod drugih naroda
Stvaranje slovenskog pisma prije 863. mogu dokazati drugičinjenice koje su prisutne u dokumentima drugih naroda koji su živjeli u antičko doba i koristili druge vrste pisanja u svoje vrijeme. Ima dosta takvih izvora, a nalaze se kod perzijskog istoričara po imenu Ibn Fodlan, u El Massoudiju, kao i kod nešto kasnijih stvaralaca u prilično poznatim delima, koji govore da je slovensko pismo nastalo pre nego što su Sloveni imali knjige.
Historičar, koji je živeo na granici 9. i 10. veka, tvrdio je da je slovenski narod stariji i razvijeniji od Rimljana, a kao dokaz je naveo neke spomenike koji nam omogućavaju da odredimo antiku porijeklo slavenskog naroda i njihovo pismo.
I posljednja činjenica koja može ozbiljno utjecati na tok misli ljudi u potrazi za odgovorom na pitanje ko je stvorio slovensko pismo su novčići koji imaju različita slova ruske abecede, datirani prije 863. godine i nalazi se na teritoriji evropskih zemalja kao što su Engleska, Skandinavija, Danska i druge.
Pobijanje drevnog porijekla slovenskog pisma
Navodnim tvorcima slovenskog pisma malo je "promaklo" jedna stvar: nisu ostavili nijednu knjigu i dokument napisan na ovom drevnom jeziku. Međutim, za mnoge naučnike dovoljno je da je slovensko pismo prisutno na raznom kamenju, kamenju, oružju i kućnim potrepštinama koje su drevni stanovnici koristili u svakodnevnom životu.
Mnogi naučnici su radili na proučavanju istorijskih dostignuća u pisanju Slovena, međutimviši istraživač po imenu Grinevič uspio je doprijeti gotovo do samog izvora, a njegov rad je omogućio dešifriranje bilo kojeg teksta pisanog na staroslavenskom jeziku.
Grinevičev rad na proučavanju slovenskog pisma
Da bi razumeo pisanje starih Slovena, Grinevič je morao da uradi dosta posla, tokom kojeg je otkrio da ono nije zasnovano na slovima, već da ima složeniji sistem koji radi na štetu slogova. Sam naučnik je apsolutno ozbiljno vjerovao da je formiranje slovenske abecede počelo prije 7.000 godina.
Znakovi slovenske abecede imali su različite osnove, a nakon grupisanja svih znakova, Grinevič je izdvojio četiri kategorije: linearni, razdvojni znakovi, slikovni i ograničavajući znakovi.
Za istraživanja, Grinevič je koristio oko 150 različitih natpisa koji su bili prisutni na svim vrstama objekata, a sva njegova dostignuća bila su zasnovana na dekodiranju ovih simbola.
Grinevič je tokom istraživanja otkrio da je istorija slovenskog pisanja starija, a da su stari Sloveni koristili 74 znaka. Međutim, znakova za abecedu ima previše, a ako govorimo o cijelim riječima, onda ih u jeziku ne može biti samo 74. Ova razmišljanja su istraživača dovela do ideje da su Sloveni u azbuci umjesto slova koristili slogove..
Primjer: "konj" - slog "lo"
Njegov pristup je omogućio dešifrovanje natpisa oko kojih su se mnogi naučnici borili i nisu mogli da razumeju štaoni misle. I pokazalo se da je sve prilično jednostavno:
- Lonac, koji je pronađen u blizini Rjazana, imao je natpis - uputstva, u kojima je pisalo da se mora staviti u rernu i zatvoriti.
- Potapalica, koja je pronađena u blizini grada Triniti, imala je jednostavan natpis: "Teži 2 unce."
Svi gore navedeni dokazi u potpunosti pobijaju činjenicu da su tvorci slovenskog pisma Ćirilo i Metodije, i dokazuju starinu našeg jezika.
Slovenske rune u stvaranju slovenskog pisma
Onaj koji je stvorio slovensko pismo bio je prilično pametna i hrabra osoba, jer je takva ideja u to vrijeme mogla uništiti tvorca zbog neznanja svih drugih ljudi. Ali osim pisma, izmišljene su i druge opcije za širenje informacija ljudima - slavenske rune.
Ukupno je u svijetu pronađeno 18 runa koje su prisutne na velikom broju različite keramike, kamenih kipova i drugih artefakata. Primer su keramički proizvodi iz sela Lepesovka, koje se nalazi u južnoj Voliniji, kao i zemljana posuda u selu Vojskovo. Pored dokaza koji se nalaze na teritoriji Rusije, postoje spomenici koji se nalaze u Poljskoj i otkriveni su davne 1771. godine. Imaju i slovenske rune. Ne treba zaboraviti ni hram Radegasta, koji se nalazi u Retri, čiji su zidovi ukrašeni slovenskim simbolima. Posljednje mjesto za koje su naučnici saznali od Titmara od Merseburga je tvrđava-hram i nalazi se na ostrvuzvani Rugen. Postoji veliki broj idola čija su imena ispisana runama slovenskog porijekla.
slavensko pismo. Ćirilo i Metodije kao tvorci
Nastanak pisanja pripisuje se Ćirilu i Metodiju, a u potvrdu toga daju se istorijski podaci o odgovarajućem periodu njihovog života, koji je pobliže opisan. Oni se dotiču značenja svojih aktivnosti, kao i razloga za rad na stvaranju novih likova.
Ćirilo i Metodije doveli su do stvaranja pisma zaključkom da drugi jezici ne mogu u potpunosti odražavati slovenski govor. Ovu ograničenost dokazuju radovi černorista Khrabra, u kojima se napominje da se prije usvajanja slovenskog pisma u opću upotrebu krštenje obavljalo ili na grčkom ili na latinskom, a već je tih dana postalo jasno da su oni nije mogao odraziti sve zvukove koji su ispunjavali naš govor..
Politički uticaj na slovensko pismo
Politika je počela da utiče na društvo od samog početka rađanja država i religija, a uticala je i na slovensko pismo, kao i na druge aspekte života ljudi.
Kao što je gore opisano, slavenske službe krštenja održavane su ili na grčkom ili latinskom, što je omogućilo drugim crkvama da utiču na umove i ojačaju ideju o njihovoj vodećoj ulozi u glavama Slovena.
One zemlje u kojima se liturgije nisu održavale na grčkom, već na latinskom, dobile su porast uticaja nemačkih sveštenika na veru naroda, ali za Vizantijsku crkvuto je bilo neprihvatljivo i ona je preduzela korak odmazde, nalažući Ćirila i Metodija da stvore pisani jezik na kojem će biti pisana služba i sveti tekstovi.
Bizantijska crkva je u tom trenutku ispravno rasuđivala, a njene namjere su bile takve da bi onaj ko je stvorio slovensko pismo zasnovano na grčkom alfabetu pomogao da se oslabi uticaj njemačke crkve na sve slovenske zemlje u isto vrijeme i ujedno pomoći približavanju naroda Vizantiji. Ove radnje se također mogu smatrati sebičnima.
Ko je stvorio slovensko pismo na osnovu grčkog alfabeta? Stvorili su Ćirilo i Metodije, a za ovo djelo ih je izabrala Vizantijska crkva ne slučajno. Kiril je odrastao u gradu Solunu, koji je, iako je bio grčki, otprilike polovina njegovih stanovnika tečno govorila slovenski jezik, a sam Kiril je bio dobro upućen u njega, a imao je i odlično pamćenje.
Bizant i njena uloga
Postoji dosta debata o tome kada je počeo rad na stvaranju slovenskog pisma, jer je 24. maj zvanični datum, ali postoji velika praznina u istoriji koja stvara nesklad.
Nakon što je Vizantija dala ovaj težak zadatak, Ćirilo i Metodije su započeli razvoj slovenske pismenosti i 864. godine stigli u Moravsku sa gotovim slovenskim pismom i potpuno prevedenim Jevanđeljem, gde su regrutovali učenike za školu.
Nakon što su dobili zadatak od Vizantijske crkve, Ćirilo i Metodije kreću u Morviju. Tokom svog putovanja onibave se pisanjem azbuke i prevođenjem jevanđeljskih tekstova na slovenski jezik, a već po dolasku u grad imaju gotova djela u svojim rukama. Međutim, put do Moravske ne oduzima toliko vremena. Možda ovaj vremenski period omogućava stvaranje alfabeta, ali je jednostavno nemoguće prevesti jevanđelska slova u tako kratkom vremenu, što ukazuje na napredan rad na slovenskom jeziku i prevođenju tekstova.
Kirilova bolest i odlazak
Nakon tri godine rada u sopstvenoj školi slovenskog pisanja, Kiril odbija ovaj posao i odlazi u Rim. Ovakav razvoj događaja uzrokovan je bolešću. Ćiril je ostavio sve za mirnu smrt u Rimu. Metodije, našavši se sam, nastavlja slijediti svoj cilj i ne odstupa, iako mu je sada postalo teže, jer je Katolička crkva počela shvaćati razmjere obavljenog posla i nije oduševljena time. Rimska crkva zabranjuje prevode na slovenski i otvoreno pokazuje svoje nezadovoljstvo, ali Metodije sada ima sledbenike koji pomažu i nastavljaju njegovo delo.
Ćirilica i glagoljica - šta je postavilo temelje modernom pisanju?
Nema potvrđenih činjenica koje bi mogle dokazati koje je pismo nastalo ranije, a nema ni tačnih podataka o tome ko je stvorio slovensko pismo u Rusiji i u koje je od dva moguća Ćiril umiješao. Samo jedno se zna, ali najvažnije je da je upravo ćirilica postala osnivač današnjeg ruskog pisma, i to samo zahvaljujućimožemo joj pisati kao što pišemo sada.
ćirilica ima 43 slova, a činjenica da je njen tvorac Kiril dokazuje prisustvo 24 slova grčkog alfabeta u njoj. A tvorac ćirilice zasnovane na grčkom alfabetu uključio je preostalih 19 isključivo da bi odražavao složene zvukove koji su bili prisutni samo među narodima koji su koristili slovenski jezik za komunikaciju.
Vremenom se ćirilica transformisala, gotovo konstantno se uticalo na nju kako bi se pojednostavila i poboljšala. Međutim, bilo je trenutaka koji su u početku otežavali pisanje, na primjer, slovo "e", koje je analogno "e", slovo "y" je analogno "i". Takva slova su isprva otežavala pravopis, ali su odražavala njihove odgovarajuće zvukove.
Glagoljica je, zapravo, bila analog ćirilice i koristila je 40 slova, od kojih je 39 preuzeto iz ćirilice. Glavna razlika između glagoljice je u tome što ima zaobljeniji stil pisanja i nema ugaonost kao ćirilica.
Nestalo pismo (glagoljica), iako nije zaživjelo, intenzivno su se koristili kod Slovena koji su živjeli na južnim i zapadnim geografskim širinama i, ovisno o lokaciji stanovnika, imali su svoje stilove pisanja. Sloveni koji žive u Bugarskoj koristili su glagoljicu sa zaobljenijim stilom, dok su Hrvati gravitirali uglatom pismu.
Uprkos brojnosti hipoteza, pa čak i apsurdnosti nekih od njih, svaka je vrijedna pažnje i nemoguće je tačno odgovoriti ko su tvorci slovenskog pisma. Odgovoribiće nejasan, sa mnogo mana i nedostataka. I iako postoje mnoge činjenice koje opovrgavaju stvaranje pisma Ćirila i Metodija, oni su bili počašćeni za svoj rad, koji je omogućio da se pismo proširi i transformiše u svoj sadašnji oblik.